Namangan

Namangan (wymowa uzbecka:; Наманган) to miasto we wschodnim Uzbekistanie. Jest administracyjnym, gospodarczym i kulturalnym centrum regionu Namangan. Namangan leży na północnym krańcu Doliny Fergańskiej, niecałe 30 km od granicy z Kirgistanem. Miasto jest obsługiwane przez lotnisko Namangan.

Namangan jest ważnym ośrodkiem rzemieślniczym i handlowym w Dolinie Fergańskiej od XVII wieku. W czasach radzieckich w mieście zbudowano wiele fabryk. Podczas II wojny światowej produkcja przemysłowa w Namangan wzrosła pięciokrotnie w porównaniu z latami 1926–1927. Obecnie Namangan jest głównie ośrodkiem przemysłu lekkiego, zwłaszcza spożywczego. Oficjalnie zarejestrowana populacja miasta wynosiła 475,700 w 2014 roku. Uzbekowie to największa grupa etniczna.

Spis treści

• 1 Historia
• 2 Geografia
  • 2.1 Klimat
• 3 Główne miejsca
  • 3.1 Babur Park
  • 3.2 Medresa mułła Kirgiska
  • 3.3 Mauzoleum Khodjamniego Kabri i meczet Khodja Amin
  • 3.4 Meczet Ota Valikhon Tur
• 4 Demografia
• 5 Ekonomia
• 6 Edukacja
• 7 Transport
• 8 Znane osoby
• 9 Miasta partnerskie
• 10 Odnośniki
• 11 Linki zewnętrzne

• 2.1 Klimat

• 3.1 Park Babur
• 3.2 Medresa mułła Kirgiska
• 3.3 Mauzoleum Khodjamniego Kabri i meczet Khodja Amin
• 3.4 Meczet Ota Valikhon Tur

Historia

Nazwa miasta pochodzi od miejscowych kopalń soli (po persku نمک‌کان ( namak kan ) - „kopalnia soli”). Babur wspomniał o wiosce Namangan w swoich wspomnieniach Baburnama . W swojej książce Krótka historia chanatu Kokanda (ros. Краткая история Кокандского ханства) (Kazań, 1886) rosyjski etnograf Władimir Pietrowicz Nalivkin napisał, że Namangan jest wymieniany w dokumentach prawnych z 1643 r. .

Namangan, podobnie jak wiele innych miast w dolinie Fergany, było pierwotnie zamieszkane przez ludność Sogdian, chociaż później stało się miastem perskim; lokalna odmiana perskiego stała się znana jako język tadżycki. Napływ ludności tureckojęzycznej do regionu, począwszy od późnego średniowiecza, doprowadził do turkifikacji. Chociaż Namangan do połowy XIX wieku nadal miał większość tadżycką, wzrosła identyfikacja jego mieszkańców z kulturą turecką, a nie irańską. Pod koniec XX wieku większość mieszkańców Namanganu mówi po uzbecku, aczkolwiek ze znaczną mniejszością posługującą się językiem tadżyckim.

Pod względem politycznym Namangan stał się częścią imperium ujgurskiego stanu Karakhanid i był znany jako osada w XV wieku. Mieszkańcy starożytnego miasta Akhsikat, które zostało poważnie zniszczone przez trzęsienie ziemi, przenieśli się do ówczesnej wioski Namangan w 1610 roku. Namangan stało się później miastem. W przededniu rosyjskiej inwazji w 1867 roku miasto było częścią chanatu Kokand od połowy XVIII wieku.

W Namangan w 1926 roku nawiedziło niszczycielskie trzęsienie ziemi, w którym zginęły 34 osoby. zranił 72 i zniszczył 4850 domów.

Od uzyskania niepodległości Uzbekistanu w 1991 roku Namangan zyskał reputację islamskiego odrodzenia, a wiele meczetów i szkół jest finansowanych przez organizacje z krajów Bliskiego Wschodu, w tym ekstremistyczną sektę wahabitów z Arabii Saudyjskiej. Arabia, która wydała dżihadystów terrorystów, takich jak Juma Namangani, którzy walczyli i ginęli w obronie afgańskich talibów i Al-Kaidy. Przełożyło się to również na polityczną opozycję wobec świeckiego rządu Uzbekistanu. Niektóre kobiety odrzuciły tradycyjne kolorowe szaliki na rzecz dużych białych welonów lub nawet czarnej paranji.

Geografia

Namangan znajduje się 450 metrów (1480 stóp) nad poziomem morza. Rzeki Qoradaryo i Naryn łączą się, tworząc Syr-Darya na obrzeżach południowego krańca miasta.

Drogą Namangan leży 290 km (180 mil) na wschód od Taszkentu, 68,5 km (42,6 mil) na zachód od Andijan i 40,4 km (25,1 mil) na wschód od Chust.

Klimat

Namangan ma zimny półpustynny klimat (klasyfikacja klimatu Köppena: BSk ) z mroźnymi zimami i gorącymi latami. Średnia temperatura lipca wynosi 26,3 ° C (79,3 ° F). Średnia temperatura w styczniu wynosi −2,3 ° C (27,9 ° F).

Główne obiekty

Babur Park

Babur położony w centrum miasta Park powstał pod koniec XIX wieku jako prywatny ogród rosyjskiego gubernatora Namangan, ale teraz jest otwarty dla publiczności. Nazwa parku pochodzi od cesarza Babura, który urodził się w dolinie Fergany i jest znany z wielu starych drzew chinor.

Medresa mułła kirgiska

Medresa mułła kirgiska, zbudowana 1910, nosi imię lokalnego architekta Usto Kyrgyz. Założony przez bogatego magnata bawełnianego z Namangan, został zamknięty przez Sowietów i spędził większość XX wieku jako muzeum literatury. Madrasa została odrestaurowana przez lokalnych mieszkańców po odzyskaniu niepodległości i jest wpisana na listę zabytków.

Minarety i portal medresy zostały całkowicie odrestaurowane, a białe, niebieskie, żółte i zielone mozaiki są szczególnie piękne. Na sufitach i kolumnach znajduje się rzeźbiona stolarka, w tym drobno rzeźbiona kaligrafia. Wewnątrz znajduje się mały dziedziniec otoczony 35 pokojami, który pomieściłby prawie 150 studentów.

Mauzoleum Khodjamni Kabri i meczet Khodja Amin

Mauzoleum Khodjamni Kabri i sąsiedni meczet Khodja Amin obie daty z lat dwudziestych XVIII wieku i są dziełem lokalnego architekta Usto Muhammada Ibrahima. Oba zostały niedawno odnowione. Otwarty ze wszystkich czterech stron meczet z portalową kopułą zawiera skomplikowane kafelki z terakoty, które zostały wykonane przy użyciu metody, która była powszechna w XII wieku, ale zniknęła w Dolinie Fergany. Budynki są otwarte na modlitwę, ale wstęp mogą do nich wejść tylko mężczyźni.

Meczet Ota Valikhon Tur

Zbudowany w 1915 roku meczet Ota Valikhon Tur znajduje się 1 km na wschód od bazaru Namangan. Kaligrafia arabska zdobi cegły na zewnątrz, z pięknymi rzeźbami w kształcie gwiazdy. Duże kopuły ozdobione są niebieskimi pasami mozaiki. Meczet ten był powiązany z kontrowersyjną sektą wahabitów w latach 90. i otrzymał fundusze od Arabii Saudyjskiej, zanim został zamknięty przez rząd uzbecki. Obecnie jest to galeria Związku Artystów Namangan, w której prezentowane są prace lokalnych artystów.

Demografia

Namangan to trzecie co do wielkości miasto Uzbekistanu pod względem liczby ludności. W 2014 roku Namangan liczył 475 700 mieszkańców. Uzbecy i Tadżykowie to największe grupy etniczne.

Gospodarka

Namangan od XVII wieku jest ważnym ośrodkiem rzemieślniczym i handlowym w Dolinie Fergańskiej. . Po aneksji przez Rosjan w 1867 r. Produkcja bawełny i przetwórstwo spożywcze stały się dominującą działalnością gospodarczą, podobnie jak w wielu innych miejscach w kraju. W czasach radzieckich w mieście zbudowano wiele fabryk. Podczas II wojny światowej produkcja przemysłowa w Namangan wzrosła pięciokrotnie w porównaniu z latami 1926–1927. Po wojnie zarówno przemysł lekki, jak i ciężki znacznie się rozwinął.

Obecnie Namangan jest głównie ośrodkiem przemysłu lekkiego, zwłaszcza spożywczego. W mieście jest 36 wspólnych firm i ponad 400 małych i średnich przedsiębiorstw.

Edukacja

W mieście Namangan są trzy wyższe uczelnie - Namangan State University, Namangan Engineering Pedagogical Institute, i Namangan Engineering Technological Institute. Namangan State University jest największym, najstarszym i najwyżej sklasyfikowanym z trzech. Miasto jest także domem dla dziesięciu szkół wyższych, dwóch szkół zawodowych, czterech liceów akademickich (najlepsze z nich to liceum akademickie Lola pod Namangan State University) i 51 szkół ogólnokształcących.

Transport

Namangan jest obsługiwany przez lotnisko Namangan, które znajduje się 12 km od centrum miasta. Miasto jest również obsługiwane przez stację kolejową, która została zbudowana w 1912 roku. Trolejbusy i autobusy kursowały w Namangan od 1973 do 2010 roku. Zostały one w dużej mierze zastąpione przez publiczne samochody dostawcze (zwane po rosyjsku marszrutkami).

Godne uwagi people

• Maszrab (1640–1711) - wpływowy poeta sufi. Boborahim Mashrab urodził się w 1657 roku. Wyjechał do Kaszkaru i pogłębiał swoją wiedzę pod okiem Ofoq Hoja. Od 1673 roku do końca życia żył jako podróżujący mistyk. W 1711 roku został zamordowany przez hokimów Balha Mahmuda Taragaya. W „Tazkiratul-avliyo” M. Namangoniya, „Tazkirai-qalandaron” M. Samarqandiy'a, „Muzakkiri - ashob” M. życie i dzieła. Rosyjscy naukowcy N.I. Veselovskiy, N.S. Likoshin, V.L. Vyatkin wyraził ważne pomysły dotyczące twórczości Maszraba w XIX i XX wieku. Swoją opinię na temat życia i twórczości Maszraba wypowiadali się również specjaliści od literatury uzbeckiej, jak I. Sulton, V. Zohidov, I. Muminov, G. Gulom, A.Hayitmetov, A. Abdugafurov, E. Shodiyev, V. Abdullayev. Bardziej szczegółowe informacje można znaleźć w „Qissai Mashrab” autorstwa Pirmat Setoriy. Ta praca ma wiele rękopisów i kopii.

• Sobir Rachmonov (1910–1990) - słynny aktor teatralny, Artysta Ludowy Uzbekistanu (1961).

• Usmon Nosir (1912–1944) - utalentowany poeta Usmon Nosir, który wkroczył do literatury uzbeckiej XX wieku jako grzmot i przeżył bardzo krótkie życie twórcze jak błyskawica. Urodził się 13 listopada 1912 roku w Namangan. Pisząc książki od dzieciństwa, jego twórczość trwała zaledwie 15 lat, do czasu osadzenia w więzieniu. W tym okresie pokazał swój rzadki talent. Książki młodego poety jako „Quyosh bilan suhbat” (rozmowa ze słońcem) (1932), „Safarbar satrlar” (wersety mobilizowane) (1932), „Yurak” (serce) (1935), „Mehrim” (moja miłość) (1935) ) zostały opublikowane w tym czasie. W 1937 r. 14 lipca z oczernianiem „wroga ludu” trafił do więzienia najpierw w Taszkiencie, Magadanie i Kemerowie. Wyczerpany w więzieniu zmarł w 1944 roku w Kemerowie.

• Yoqub Ahmedov (ur. 1938) - wybitny aktor teatralny i filmowy, Artysta Ludowy ZSRR (1991)

Miasta partnerskie

• Seongnam, Korea Południowa (22 września 2009)
• Szanghaj, Chiny (2 czerwca 2011)
• Praga, Republika Czeska (17 marca 2012 r.)