Koszalin Poland

Koszalin

Od góry, od lewej do prawej: Katedra Koszalińska
Muzeum
Kościół św. Józefa
Park Książęta Pomorscy
Rynek

Koszalin (czyt. Koshalin (słuchaj); niemiecki: Köslin , Kaszubski: Kòszalëno ) to miasto w północno-zachodniej Polsce, na Pomorzu Zachodnim. Znajduje się 12 kilometrów (7 mil) na południe od wybrzeża Morza Bałtyckiego i przecina go rzeka Dzierżęcinka. Koszalin to także miasto na prawach powiatu i stolica powiatu koszalińskiego województwa zachodniopomorskiego od 1999 roku. Wcześniej był stolicą województwa koszalińskiego (1950–1998). Obecnym prezydentem Koszalina jest Piotr Jedliński.

Spis treści

1 Historia
- 1.1 Średniowiecze
- 1.2 Nowoczesność
- 1.3 Po II wojnie światowej
2 punkty orientacyjne
3 dane demograficzne
4 klimat
5 sport
6 dużych korporacji
7 edukacja
8 znanych ludzi
9 stosunki międzynarodowe
10 Zobacz także
11 Referencje
12 Linki zewnętrzne
- 12.1 Media

1.1 Średniowiecze
1.2 Nowoczesność
1.3 Po II wojnie światowej

12.1 Media

Historia

Średniowiecze

Według średniowiecznej kroniki Wielkopolski ( Kronika Wielkopolska ) Koszalin był jednym z zdobytych i podbitych pomorskich miast księcia Bolesława Krzywoustego w 1107 r. (inne miasta to m.in. Kołobrzeg, Kamień i Wolin). Następnie w XII wieku obszar ten stał się częścią Księstwa Pomorskiego rządzonego przez Gryfów, państwa lennego Polski, które po rozbiciu Polski na mniejsze księstwa oddzieliło się od Polski, aw 1185 r. Stało się wasalem Danii i częścią wieloetniczne Święte Cesarstwo Rzymskie od 1227 do 1806 roku.

W 1214 roku książę pomorski Bogisław II przekazał klasztorowi Norbertanek wieś Koszalice / Cossalitz koło Góry Chełmskiej na Ziemi Kołobrzeskiej w Białobokach koło Trzebiatowa. Do zasiedlenia tych terenów zaproszono nowych, głównie niemieckich osadników spoza Pomorza. W 1248 roku wschodnia część Ziemi kołobrzeskiej wraz ze wsią została przekazana przez księcia Barnima I rzymskokatolickiej diecezji kamminskiej.

W dniu 23 maja 1266 biskup kamminski Hermann von Gleichen nadał przywilej wieś, nadając jej prawo lubeckie, samorząd terytorialny, autonomię oraz liczne przywileje przyciągające osadników niemieckich z zachodu. Gdy w 1276 r. Biskupi zostali suwerenami w sąsiednim Kołobrzegu, przenieśli tam swoją rezydencję, a administrację diecezją wykonali z Koszalina. W 1278 r. Powstał klasztor cystersów, który opiekował się miejscowym kościołem parafialnym i kaplicą Mariacką na Górze Chełmskiej.

Bezpośredni dostęp do Morza Bałtyckiego miasto uzyskało wraz z uzyskaniem wsi Jamno (1331 r. ), części jeziora Jamno, mierzeja między jeziorem a morzem i zamkiem w Unieściu w 1353 r. Stąd jako członek Ligi Hanzeatyckiej (od 1386 r.) uczestniczyła w handlu bałtyckim, co doprowadziło do kilku konfliktów z konkurencyjne porty morskie w Kołobrzegu i Darłowie. Od 1356 do 1417/1422 miasto należało do Księstwa Pomorsko-Wolgast. W 1446 roku Koszalin stoczył zwycięską bitwę z pobliskim rywalem Kołobrzegu. W 1475 r. Wybuchł konflikt między Koszalinem a księciem pomorskim Bogisławem X, w wyniku którego został porwany i czasowo uwięziony księcia w Koszalinie.

Nowoczesność

W rezultacie niemieckiej kolonizacji, miasto stało się niemieckojęzyczne, co stawia osoby posługujące się językiem słowiańskim. W 1516 r. Miejscowi Niemcy wprowadzili zakaz kupowania towarów od głośników słowiańskich. Zakazano również przyjmowania rodzimych Słowian do cechów rzemieślniczych, co wskazuje na dyskryminację etniczną.

W 1531 roku doszło do zamieszek między zwolennikami i przeciwnikami reformacji protestanckiej. W 1534 r. Pod wpływem Johannesa Bugenhagena miasto stało się w większości luterańskie. W 1568 r. Książę pomorski i biskup Cammin Jan Fryderyk rozpoczął budowę rezydencji, którą w 1582 r. Dokończył jego następca Kazimierz VI Pomorski. Po śmierci w 1637 r. Ostatniego księcia pomorskiego Bogisława XIV miasto przeszło w ręce jego kuzyna, Biskup Ernst Bogisław von Croÿ z Kammin. Część mieszkańców miasta zajęta przez wojska szwedzkie w czasie wojny trzydziestoletniej w 1637 r. Szukała schronienia w pobliskiej Polsce. Miasto zostało przyznane Brandenburgii-Prusom po traktacie westfalskim (1648) i traktacie szczecińskim (1653), a wraz z całym Dalszym Pomorzem stało się częścią Pomorza Brandenburskiego.

Będąc częścią Królestwa Prus, "Cöslin" został poważnie zniszczony przez pożar w 1718 roku, ale został odbudowany w kolejnych latach. W 1764 roku Polak Jan Gelczewski na Wzgórzu Chełmskim założył papiernię, która zaopatrywała liczne urzędy miejskie. Miasto zostało zajęte przez wojska francuskie w 1807 roku po wojnie IV Koalicji. Po wojnach napoleońskich stał się stolicą powiatu Fürstenthum (powiat) i Regierungsbezirk Cöslin (region rządowy) w województwie pomorskim. Dzielnica Fürstenthum została rozwiązana 1 września 1872 r. I zastąpiona Okręgiem Cöslin 13 grudnia. W latach 1829–1845 powstała droga łącząca Koszalin ze Szczecinem i Gdańskiem. Część tej drogi z Koszalina do pobliskiego Sianowa została zbudowana w 1833 roku przez około stu byłych polskich powstańców.

Miasto weszło w skład Cesarstwa Niemieckiego w 1871 roku, podczas zjednoczenia Niemiec. Linia kolejowa ze Szczecina (Szczecin) przez "Cöslin" i Stolp (Słupsk) do Gdańska (Gdańsk) została zbudowana w latach 1858 - 1878. Szkoła podchorążych utworzona przez Fryderyka Wielkiego w 1776 r. Została przeniesiona z Kulm (Chełmno) do miasta w 1890.

Po przejęciu władzy przez nazistowską władzę w Niemczech w 1933 r. W mieście utworzono gestapo i dokonano masowych aresztowań nazistowskich przeciwników. Po zamknięciu przez hitlerowców seminarium Dietricha Bonhoeffera w Finkenwalde (przedmieście Szczecina, obecnie Szczecin) w 1937 r. Bonhoeffer wybrał to miasto jako jedno z miejsc, w których nielegalnie kontynuował edukację wikariuszy Kościoła Wyznającego. W czasie drugiej wojny światowej w Köslin powstała pierwsza szkoła dla „oddziałów rakietowych”, utworzona na polecenie Waltera Dornbergera, szefa programu projektowania i rozwoju V-2 wehrmachtu. Naziści sprowadzili do miasta wielu jeńców wojennych i robotników przymusowych, głównie Polaków, ale także Włochów i Francuzów. W mieście znajdował się obóz pracy obozu jenieckiego Stalag II-B. Po stłumieniu Powstania Warszawskiego Niemcy przywieźli do miasta kilka transportów Polaków z Warszawy, głównie kobiet i dzieci.

Po II wojnie światowej

4 marca 1945 roku miasto zostało zdobyty przez Armię Czerwoną. W wyniku zmian granic wymuszonych przez Związek Radziecki w powojennej umowie poczdamskiej Koszalin znalazł się w granicach Polski w ramach tzw. Ziem Odzyskanych. Ludność niemiecka miasta, która jeszcze nie uciekła, została wydalona do pozostałych powojennych Niemiec zgodnie z umową poczdamską. Miasto zostało przesiedlone przez Polaków i Kaszubów, z których wielu zostało wysiedlonych z terenów zabranych przez Sowietów.

Już w marcu 1945 roku powstała polska jednostka policji, składająca się z byłych robotników przymusowych i więźniów wojny, jednak Sowieci, nadal obecni w mieście, splądrowali w kwietniu okoliczne fabryki przemysłowe. Od maja 1945 r. Organizowano życie w zniszczonym mieście, powstały pierwsze powojenne szkoły, sklepy i lokale usługowe. W 1946 r. Otwarto pierwszą bibliotekę publiczną, której dyrektorką została później Maria Pilecka, siostra polskiego bohatera narodowego Witolda Pileckiego. W marcu 1946 r. W Koszalinie działała antykomunistyczna V Brygada Wileńska AK. W lipcu 1947 r. Z Koszalina opuściły ostatnie jednostki Armii Radzieckiej i od tego czasu w mieście stacjonowały tylko wojska polskie. W 1953 roku w Koszalinie powstała lokalna rozgłośnia radiowa.

Początkowo Koszalin był pierwszą powojenną stolicą województwa polskiego Pomorza Zachodniego, zanim w lutym 1946 roku administracja przeniosła się do Szczecina, po czym nazwano województwem szczecińskim. W 1950 r. Województwo to zostało podzielone na okrojone województwo szczecińskie i koszalińskie. W latach 1950-75 Koszalin był stolicą powiększonego województwa koszalińskiego, nazywanego czasem Pomorzem Środkowym, ze względu na to, że stał się najszybciej rozwijającym się miastem w Polsce. W latach 1975-98 było stolicą mniejszego województwa koszalińskiego. W wyniku ustawy o reorganizacji samorządu terytorialnego (1998 r.) Koszalin stał się częścią województwa zachodniopomorskiego (obowiązuje od 1 stycznia 1999 r.) Niezależnie od wcześniejszej propozycji utworzenia nowego województwa środkowopomorskiego obejmującego w przybliżeniu obszar byłego województwa koszalińskiego (1950–75). .

W 1991 roku Koszalin odwiedził papież Jan Paweł II. W piątą rocznicę jego wizyty w centrum miasta odsłonięto jego pomnik.

Zabytki

Miasto graniczy z Górą Chełmską (polska: Góra Chełmska ), miejsce kultu pogańskiego w prehistorii, na którym obecnie zbudowana jest wieża „sanktuarium przymierza”, konsekrowana przez papieża Jana Pawła II w 1991 r., a obecnie miejsce pielgrzymek. Na wzgórzu znajduje się również wieża widokowa. Przy wejściu do sanktuarium stoi pomnik poświęcony polskim powstańcom listopadowym 1831 roku, którzy uwięzieni przez władze pruskie zbudowali drogę łączącą Koszalin z pobliskim Sianowem.

Najbardziej charakterystycznym zabytkiem Koszalina jest gotycka Katedra Mariacka z początku XIV wieku. Przed katedrą znajduje się pomnik upamiętniający wizytę Jana Pawła II w mieście.

Do innych zabytków miasta należy Park Książąt Pomorskich ( Park Książąt Pomorskich ), Muzeum Koszalina, poczta główna, XVI-wieczny Pałac Ślubów i Centrum Kultury 105 ( Centrum Kultury 105 ).

W mieście znajdują się także pomniki poświęcone bohaterom narodowym: Józef Piłsudski, Władysław Anders, Kazimierz Pułaski, Władysław Sikorski, a także pomniki XIX-wiecznych polskich poetów Cypriana Norwida i Adama Mickiewicza.

Wieża widokowa na Górze Chełmskiej
Muzeum Koszalińskie
Nowy budynek Filharmonii Koszalińskiej
Zabytkowa willa na ulicy Zwycięstwa
Park Książąt Pomorskich ( Park Książąt Pomorskich )
Memoriał kamień poświęcony Kazimierzowi Pułaskiemu w Amfiteatrze

Wieża widokowa na Górze Chełmskiej

Koszalińskie Muzeum

Nowy budynek Filharmonii Koszalińskiej

Zabytkowa willa przy ulicy Zwycięstwa

Park Książąt Pomorskich ( Park Książąt Pomorskich )

Kamień pamiątkowy poświęcony Kazimierzowi Pułaskiemu w Amfiteatrze

Demografia

Przed II wojną światową ludność miasta składała się z protestantów, Żydów i katolików.

Klimat

Klimat jest oceaniczny (Köppen: Cfb ) z pewnymi cechami wilgotnego kontynentu ( Dfb ), zwykle klasyfikowany, jeśli stosuje się izotermę 0 ° C (dla tej samej klasyfikacji ). Będąc na Pomorzu Zachodnim i w pobliżu Morza Bałtyckiego, panuje tu klimat znacznie łagodniejszy niż w innych dużych miastach Polski. Lata są ciepłe i praktycznie nigdy nie są gorące, jak na południu, a zimy są często bardziej umiarkowane niż na północnym wschodzie i wschodzie, chociaż wciąż są zimne, ale nie są tak łagodne jak w Europie Zachodniej. Średnie dobowe poniżej punktu zamarzania można znaleźć w styczniu i lutym, podczas gdy latem wahają się między 15 a 16 ° C, stosunkowo chłodno. Średnie roczne opady wynoszą 704 mm, rozłożone w ciągu roku. Koszalin to jedno z najbardziej nasłonecznionych miast w kraju.

Sport

AZS Koszalin - męska drużyna koszykówki, grająca w Polskiej Lidze Koszykówki (ekstraklasa)
AZS Politechnika Koszalin - drużyna piłki ręcznej kobiet grająca w Lidze Piłki Ręcznej Kobiet Ekstraklasy: III miejsce w I lidze sezonu 2003/2004; awansował do Premiership w sezonie 2004/2005.
Gwardia Koszalin - drużyna piłkarska, aktualnie grająca w IV lidze Polski.
Bałtyk Koszalin - drużyna piłkarska, obecnie grająca w IV lidze Polski
Tenis - Bałtyk Koszalin
Rugby - Klub Rugby Koszalin
Motorsport - Klub Motor Sport Koszalin
Futbol amerykański - Karze Koszalin

Duże korporacje

Zakład Energetyczny Koszalin SA
Brok Brewery SA
NordGlass AutoGlass
Fundacja TWIP

Edukacja

Politechnika Koszalińska (Politechnika Koszalińska)
Baltic College (Bałtycka Wyższa Szkoła Humanistyczna)
Ośrodek Szkolenia Sił Powietrznych (Centrum Szkolenia Sił Powietrznych im. Romualda Traugutta)
Koszalińska Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych (Koszalińska Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych)
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Koszalinie (Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Koszalinie)
Major Semin arcykapłana Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej w Koszalinie (Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej w Koszalinie)
Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. Grażyny Bacewicz)
Szkolna Zespół Artystyczny (Zespół Szkół Plastycznych im. Władysława Hasiora)
I. Liceum Stanisława Dubois (Dubois lub potocznie Dibulec)
2. Liceum Ogólnokształcące im. Władysławy Broniewskiego (potocznie Bronek)
V. Liceum Ogólnokształcące Stanisława Lema (Jedności)
VI. Liceum Cypriana Norwida (Podgórna)

Znane osoby

Daniel Liczko (1615–1662), sierżant holenderskiej armii kolonialnej w Nowym Amsterdamie
Ewald Christian von Kleist (1715–1759), niemiecki poeta i oficer kawalerii
Rudolf Clausius (1822–1888) niemiecki fizyk i matematyk, twórca termodynamiki
Karl Adolf Lorenz (1837–1923), dyrygent, kompozytor i pedagog muzyczny
Hans Richert (1869–1940), reformator szkolny
Hans Grade (1879–1946), pionier lotnictwa
Fritz von Brodowski (1886–1944) niemiecki generał armii, kontrowersyjnie zabity podczas pobytu we francuskiej areszcie podczas II wojny światowej
Georg Wendt (1889–1948) niemiecki polityk, członek SPD i SED
Friedrich-Karl Burckhardt (1889–1962), lotny as z I wojny światowej
Peter von Heydebreck (1889–1934), polityk NSDAP
Paul Dahlke ( 1904–1984) niemiecki aktor teatralny i filmowy
Heinz Pollay (1908–1979), niemiecki jeździec ujeżdżeniowy, startował w 1936 r. i Letnie Igrzyska Olimpijskie 1952
Martin Ruhnke (1921–2004), muzykolog
Hans-Joachim Preil (1923–1999), aktor i komik
Leslie Brent ( 1925–2019), immunolog i zoolog
Waltraud Nowarra (1940–2007) niemiecki szachista
Vladimir Berdnikov (ur. 1946), malarz i artysta szkła
Mirosław Okoński (ur. 1958), piłkarz, rozegrał 418 meczy zawodowych i 29 w reprezentacji Polski
Kuba Wojewódzki (ur. 1963) polski dziennikarz, osobowość telewizyjna, perkusista i komik
Mirosław Trzeciak (ur. 1968), piłkarz, dyrektor ds. rozwoju sportowego Legii Warszawa
Marcin Horbacz (ur. 1974) polski pięcioboista nowoczesny, startował na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2008
Maciej Stachowiak (ur. 1976 ), inżynier oprogramowania w Apple Inc.
Kasia Cerekwicka (ur. 1980) polska piosenkarka popowa
Paweł Spisak (ur. 1981) polski jeździec, startował w 2004, 2008, 2012 i Letnie Igrzyska Olimpijskie 2016
Sebastian Mila (ur. 1982), piłkarz
Sant wszyscy (ur. 1983), muzyk
Joanna Majdan (ur. 1988), szachistka